Türkiye - Türkmenistan Siyasi İlişkileri

Türkiye, 27 Ekim 1991 tarihinde SSCB'nin dağılmasının ardından bağımsızlığını ilan eden Türkmenistan'ı ilk tanıyan ve Aşkabat'ta ilk Büyükelçilik açan ülkedir. Türkmenistan’ın tarafsızlık statüsü Türkiye tarafından desteklenmektedir.

Ortak tarihi, dili, dini ve kültürü paylaşan iki kardeş ülke ve halk arasında, “Bir Millet, İki Devlet” temelinde dengeli, karşılıklı saygı ve işbirliğine dayalı özel ilişkiler bulunmaktadır. İki ülke arasındaki işbirliği dış politika, ticaret ve ekonomi, kültür ve eğitim başta olmak üzere her alanda olumlu bir seyir izlemektedir.

Türkiye-Türkmenistan siyasi ilişkileri 2021 yılından bu yana üst düzeyde gerçekleştirilen karşılıklı ziyaretlerle ivme kazanmıştır.

Bu çerçevede,

- Türkmen Halkının Milli Lideri ve Halk Maslahatı Başkanı Sayın Gurbangulu Berdimuhamedov (eski Devlet Başkanı), Devlet Başkanı unvanıyla Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) 8. Zirvesi vesilesiyle 12 Kasım 2021 tarihinde Türkiye’ye bir ziyaret gerçekleştirmiştir. Sözkonusu Zirve’de Türkmenistan TDT’ye gözlemci üye olmuştur.

- Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan, 27-28 Kasım 2021 tarihinde Türkmenistan’a bir Devlet Ziyareti gerçekleştirmiş ve Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) 15. Zirvesi’ne iştirak etmiştir.

- Türk Devletleri Teşkilatı Aksakallar Konseyi Başkanı Sayın Binali Yıldırım, 9-10 Mart 2022 ve 25 Mart 2022 tarihlerinde Aşkabat’ı ziyaret etmiş; Devlet Başkanı Serdar Berdimuhamedov ve Türkmen Halkının Milli Lideri ve Halk Maslahatı Başkanı (eski Devlet Başkanı) Sayın Gurbangulu Berdimuhamedov ile görüşmüştür. Sayın Gurbangulu Berdimuhamedov 15 Nisan 2022’de TDT Aksakallar Konseyi üyesi olmuştur.

- Önceki dönem Cumhurbaşkanı Yardımcımız ve HEK Eşbaşkanı Sayın Fuat Oktay, 1-2 Temmuz 2022 tarihlerinde Türkmenistan’a bir ziyaret gerçekleştirmiş, Aşkabat’ta düzenlenen HEK 6. Dönem Toplantısına iştirak etmiştir. Ziyaret kapsamında ayrıca 1 Temmuz 2022 tarihinde Türkmenistan Devlet Başkanı Sayın Serdar Berdimuhamedov’la görüşmüştür.

- 17-18 Kasım 2022 tarihlerinde dönemin Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Sayın Mustafa Şentop Türkmenistan’ı ziyaret etmiş; ziyaret kapsamında Devlet Başkanı Sayın Serdar Berdimuhamedov, Türkmen Halkının Milli Lideri ve Halk Maslahatı Başkanı Sayın Gurbangulu Berdimuhamedov ve Meclis Başkanı Sayın Gülşat Mamedova ile görüşmüş, Türkmenistan Meclisine hitap eden ilk yabancı konuk olmuştur.

- Türkmenistan Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Sayın Raşid Meredov, 14 Aralık 2022 tarihinde Avaza/Türkmenistan’da gerçekleştirilen Türkiye – Türkmenistan – Azerbaycan Üçlü Zirvesi hazırlıkları ile ikili ve bölgesel konuları ele almak üzere 27-28 Kasım 2022 tarihlerinde ülkemizi ziyaret etmiş, ziyareti kapsamında Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından kabul edilmiştir.

- Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan, 13-14 Aralık 2022 tarihlerinde Türkmenistan’a bir ziyaret gerçekleştirmiş ve 14 Aralık 2022 tarihinde Avaza/Türkmenistan’da düzenlenen Türkiye-Türkmenistan-Azerbaycan Üçlü Devlet Başkanları Zirvesine iştirak etmiş; Zirve marjında Devlet Başkanı Sayın Serdar Berdimuhamedov ve Türkmen Halkının Milli Lideri ve Halk Maslahatı Başkanı Sayın Gurbangulu Berdimuhamedov’la ikili görüşmeler yapmışlardır. Zirve kapsamında, 13 Aralık 2022 tarihinde düzenlenen Üçlü Dışişleri Bakanları toplantısına önceki dönem Dışişleri Bakanımız Sayın Mevlüt Çavuşoğlu; Üçlü Enerji Bakanları toplantısına önceki dönem Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sayın Fatih Dönmez ve Üçlü Ulaştırma Bakanları toplantısına önceki dönem Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Sayın Adil Karaismailoğlu iştirak etmiştir. Sayın Çavuşoğlu, Üçlü Dışişleri Bakanları toplantısının öncesinde ayrıca Türkmenistan Dışişleri Bakanı Sayın Meredov ile ikili bir görüşme gerçekleştirmiştir.

- Milli Lider ve Halk Maslahatı Başkanı Sayın Gurbangulu Berdimuhamedov 16 Mart 2023 tarihinde Ankara'da düzenlenen TDT Olağanüstü Zirvesi’ne katılmış; ziyaret vesilesiyle Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’la görüşmüştür.

- Türkmenistan Devlet Başkanı Sayın Serdar Berdimuhamedov 3 Haziran 2023 tarihinde Sayın Cumhurbaşkanımızın görevine yeniden seçilmesi vesilesiyle düzenlenen Yemin Töreni’ne katılmıştır. Sözkonusu ziyaret, Sayın Serdar Berdimuhamedov’un Devlet Başkanı olarak ülkemizi ilk ziyareti olmuştur.

- Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanı Sayın Mehmet Fatih Kacır ile TOBB Başkanı Sayın Rıfat Hisarcıklıoğlu, Arkadağ akıllı şehri açılış töreni vesilesiyle 28-29 Haziran 2023 tarihlerinde Türkmenistan'ı ziyaret etmişler ve Sayın Cumhurbaşkanımızın hediyesi Türkiye’nin yerli üretimi elektrikli araçları olan iki adet TOGG Akıllı Cihazı Türkmenistan Devlet Başkanı Sayın Serdar Berdimuhamedov'a takdim etmişlerdir. Sayın Sanayi ve Teknoloji Bakanımız ziyaret çerçevesinde, Devlet Başkanı Sayın Serdar Berdimuhamedov, Halk Maslahatı Başkanı Sayın Gurbangulu Berdimuhamedov, Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Sayın Raşid Meredov ile Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı Sayın Baymurat Annamammedov’la görüşmüştür.

- Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Sayın Hakan Fidan, Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Sayın Raşid Meredov’un davetine icabetle, 10-11 Ekim 2023 tarihinde Türkmenistan’a resmi bir ziyaret düzenlemiş; ziyaret kapsamında Dışişleri Bakanı Sayın Meredov’la görüşmeler yapmış, ayrıca Devlet Başkanı Sayın Serdar Berdimuhamedov tarafından kabul edilmiştir.Ziyaret sırasında iki ülkenin Dışişleri Bakanlıkları arasında 2024-2025 İşbirliği Programı imzalanmıştır.

- Türkmenistan Devlet Başkanı Sayın Serdar Berdimuhamedov, Sayın Cumhurbaşkanımızın davetine icabetle, 25-26 Ekim 2023 tarihlerinde Türkiye’ye ilk resmi ziyaretini gerçekleştirmiştir.

- Sayın Cumhurbaşkanımızla konuk Sayın Devlet Başkanı arasında gerçekleştirilen görüşmelerin ardından ticaret, bilgi teknolojileri, kültür, eğitim, bitki koruma ve medya gibi alanlarda 13 anlaşma imzalanmıştır.

- Devlet Başkanı Sayın Serdar Berdimuhamedov’un davetine icabeten Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yardımcısı Sayın Cevdet Yılmaz, 5-6 Aralık 2023 tarihlerinde Aşkabat’ı ziyaret ederek Devlet Başkanı Berdimuhamedov tarafından kabul edilmiş ve Türkmenistan Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı Sayın Batır Atdayev ile görüşmelerde bulunmuştur. Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı Atdavey ile beraber Ekonomik İşbirliğine Dair Hükümetlerarası Türk-Türkmen Komisyonu (HEK) 7. Dönem Toplantısı’na eşbaşkanlık etmiş, ayrıca, Türkiye-Türkmenistan İş Forumu ve 10. Türk İhraç Ürünleri Fuarı’na katılmıştır.